*ویتامین C*
ویتامین c جامدی سفید رنگ و محلول در آب و غیر سمی است که مصرف آن سامانه ایمنی بدن را افزایش میدهد.ویتامین ث یا ال-آسکوربات ریز مغذی حیاتی برای گونههای پیشرفته پستانداران (انسان، میمونها و مانند اینها)، شمار اندکی از گونههای دیگر پستانداران (بهویژه خوکچه هندی و خفاشها)، تعدادی از گونههای پرندگان و برخی ماهیهاست. تقریباً بجز موارد که در بالا ذکر شد بقیه جانداران این ویتامین را در بدن خود میسازند.
*فواید ویتامین ث:*
ویتامین ث آنتی اکسیدان است، یعنی در جریان خون قرار گرفته و اثر شیمایی موادی که به بافتهای بدن آسیب میرسانند را خنثی میکند. این ویتامین موجب محافظت پوست در مقابل آثار مخرب اشعه ماورای بنفش نور خورشید میشود. همچنین این ویتامین به افزایش قدرت ایمنی بدن استحکام لثهها و دندانها کمک میکند. این ویتامین همچنین باعث ساخت کلاژن (قویترین بخش بافت پیوندی که تمام اعضای بدن را در کنار هم نگه میدارد) شده و در پیشگیری از بالارفتن کلسترول خون و ایجاد لختههای خونی در رگ مؤثر است.
اشاره شده است که این ویتامین برخلاف تفکر همگان کمکی در پیشگیری از بروز سرماخوردگی نمیکند و فقط طول دوره بیماری را کوتاه و به تخفیف عوارض آن کمک میکند. همچنین مصرف این ویتامین باعث جذب بهتر آهن در بدن میشود و به افرادی که دچار کمخونی هستند توصیه میگردد.
ویتامین ث به عقیده برخی کارشناسان احتمال بروز سکته مغزی در افراد غیر سیگاری را تا ۳۰٪ و در افراد سیگاری تا ۷۰٪ کاهش میدهد. به اعتقاد این محققان آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین ث احتمالاً سلولها را از فشار اکسیدی که در سکته مغزی مؤثر هستند، حفظ میکند. البته به گفته دانشمندان ویتامین ث که از طریق مصرف طبیعی کسب شود، اثرش بسیار بیشتر است. همچنین در تحقیق دیگری دانشمندان مصرف این ویتامین را در تراکم استخوانی افراد مؤثر دانستهاند.
در پژوهشی دیگر نیز گفته شدهاست که تزریق مقدار زیادی ویتامین ث به افرادی که دچار سرطان هستند باعث میشود که رشد سرطان در آنها را متوقف کند. این ویتامین میتواند زنجیرهای مخرب در درون سلول بیمار بوجود آورد. گفته شده که تزریق این ویتامین به موشهایی که دچار تومور بودند، اندازه تومورهای آنان را به نصف کاهش داده است.
این ویتامین از اکسید شدن سلولهای چرب حاضر در غشاء سلولی توسط عوامل اکسید کننده جلوگیری میکند؛ با تداوم اکسید شدن سلولهای چرب و ایجاد تغییراتی در سلول و ماده ژنتیکی سلول باعث بروز برخی سرطانها میشود. محققان مصرف این ویتامین را به کسانی که از بیماریهای قلبی رنج میبرند نیز توصیه کردهاند. زیرا ویتامین ث باعث تصلب شریان شده و کمبود آن در بیماران قلبی همراه با خشکی و سفتی رگها میشود و باعث بوجود آمدن درد در این افراد میگردد.
*کمبود ویتامین ث:*
ویتامین ث مورد نیاز برای هر فرد سالم ۶۰ میلیگرم در روز توصیه شدهاست. اگر فردی به مدت یک ماه به میزان کمتر از حداقل مورد نیاز یک فرد این ویتامین را دریافت کند دچار عوارضی مانند بیماری اسکروی، خونریزی لثه و همچنین خشکی پوست و آثار خون مردگی در زیر آن میشود. در پژوهشی دانشمندان به این نتیجه رسیدند که وجود چربی در غذا باعث میشود که ویتامین ث خاصیت ضد سرطانی خود را از دست بدهد.
دانشمندان میگویند وقتی مخلوط از بزاق و مواد غذایی در معده با شیره آن مخلوط میشوند، ویتامین ث موجود در مواد غذایی میتواند رادیکالهای آزاد، یعنی همان موادی که سرطانزا هستند را از بین ببرد؛ رادیکالهای آزادی مانند نیتریت که در مواد غذایی آماده و کنسروی، مانند سوسیس و کالباس به مقدار زیاد وجود دارند. اما در یک تحقیق، هنگامی که مقدار بیشتری چربی به همین مخلوط غذایی اضافه شد دیده شد که دیگر ویتامین ث نمیتواند این واکنش شیمیایی را انجام دهد.
کمبود ویتامین ث سبب میشود که اسپرمها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶٪ موارد ناباروری در مردان میشود.
اسکوربوت، نوعی بیماری خونی ناشی از کمبود ویتامین ث میشود.
*منابع غذایی ویتامین ث:*
بیشتر جانداران این ویتامین را خود میسازند اما جاندارن دیگری مثل انسان هستند که باید این ویتامین را در طول روز از موادی که مصرف میکنند بدست بیاورند. این ویتامین هم بصورت طبیعی در منابع گیاهی و جانوری موجود است و هم بصورت مصنوعی و قرص.
منابعی که بیشترین مقادیر این ویتامین را در خود دارند عبارتند از: توت فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجه فرنگی، انبه، لیمو، گل کلم، سیب زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و مرکبات، کیوی و دیگر میوهها و سبزیها، منابع گیاهی دارای ویتامین ث و جگر منبع حیوانی دارای ویتامین ث است.
عناب
فلفل قرمز
جعفری
کیوی
کلم بروکلی
تمشک قرمز
انبه هندی
توت فرنگی
پرتقال
لیمو شیرین
خربزه
گل کلم
سیر
گریپ فروت
تمشک
نارنگی
اسفناج
لیمو ترش
انبه
توت سیاه
سیب زمینی
طالبی
گوجه فرنگی
زغال اخته
آناناس
انگور
زرد آلو
آلو برقانی
هندوانه
موز
هویج
اوکادو
گیلاس
سیب
چغندر
گلابی
کاهو
خیار
بادمجان
انجیر
مغز بره (پخته)
قلب بره (کباب شده)
شیر گاو (تازه)
شیر بز (تازه)
زبان بره (نیم پز)
جگر گوساله (خام)
جگر گاو (خام)
جگر مرغ (سرخ شده)
جگر بره (سرخ شده)