خواص ویتامین B3

*ویتامین B3*:

ویتامین B3 یا نیاسین جزء ویتامینهای محلول در آب  می باشد.این ویتامین بیشتر در مخمر آبجو، پوست و جوانه غلات، خرما، گوشت، کبد، کلیه و قلب و شیر بیشتر است.

ویتامین B3 (یا نیاسین) ضد بیماری پلاگر در انسان و بیماری زبان سیاه در سگ است. این ویتامین در ساختمان مولکولی کوآنزیم نیکوتین آمید آدنین دی‌نوکلئوتید (NAD) و نیکوتین آمید آدنین دی‌نوکلئوتید فسفات (NADP) شرکت دارد.

با مصرف زیاد داروی نیاسین آمید سرگیجه یا از حال رفتن، خشکی پوست یا چشم‌ها، احساس داغی روی پوست، افزایش قند خون، تهوع یا استفراغ، قرحه گوارشی، خارش پوست، درد مفاصل و افزایش اوره خون گزارش شده ‌است.

همانند ویتامین B۲، برای تولید هورمون تیروئید لازم می‌باشد. این ویتامین همچنین قسمتی از فاکتور تحمل گلوکز می‌باشد و هرگاه که قند خون بالا رود، آزاد می‌شود. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از: سبوس گندم، جگر، تن، بوقلمون، مرغ، گوشت، تخم مرغ، ماهی سالمون (آزاد)، جو، پنیر، میوه خشک و برنج قهوه‌ای و مخمر یافت می‌شود.

نیاسین ویتامینی است که مانع بروز بیماری پلاگر می گردد. گزارشات اولیه نشان داد که بیماران مبتلا به پلاگر نه تنها با مصرف پروتئینهای حیوانی درمان می شدند، بلکه نسبت به مایع استخراجی حاصل از مخمّر هم که فاقد هر گونه پروتئین است، واکنش مثبت نشان داده و علایم بیماری در آنها برطرف می گردد. بدین لحاظ تصور می شد که عامل بیماری پلاگر ویتامین B2 موجود در مخمر است. 

*نیاسین در بدن*:
این ویتامین در تنفس سلولی دخالت دارد و در آزاد کردن انرژی از کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها دخالت دارد.

گلیکوژن ماده کربوهیدراتی ذخیره ای موجود در کبد و عضلات می باشد و نیاسین در سنتز آن نقش دارد. همچنین نقش مهمی در سوخت و ساز چربیها در بدن ایفا می کند.

*عوارض کمبود ویتامین B3
پلاگر بر روی سه اندام مهم بدن شامل دستگاه گوارش، پوست و اعصاب اثر می گذارد. عوارض پوستی شامل تورم، التهاب، ناراحتی، خشونت پوست، تاول و تغییر رنگ پوست می باشند که سه مشخصه اصلی دارند: علایم قرینه هستند، عارضه آن قدر شدید است که مرز مشخصی بین قسمت مبتلا و غیر مبتلا وجود دارد و اینکه در تابستان به علت تابش بیشتر آفتاب عوارض شدیدتر است. عارضه گردن بند پلاگر، یک طوق ملتهب و قطور و کبود است که تمام گردن را در بر می گیرد.

عوارض گوارشی شامل بی اشتهایی، التهاب و ناراحتی زبان، کاهش اسید معده و در نتیجه بروز عفونتهای مکرر گوارشی، تهوع، دل درد، التهاب و ورم روده می باشد. بارزترین علامت گوارشی، اسهال شدید است.

حساسیت، سردرد و بی خوابی در مراحل اولیه ایجاد می شود و به زودی به دنبال آن علایم ذهنی و روحی شدیدتری مانند فراموشی، اوهام و بالاخره یک افسردگی شدید که تقریبا مقدمه مرگ است، ظاهر می شود.


*مقادیر مورد نیاز نیاسین:*
نوزادان از بدو تولد تا 6 ماهگی و از 6 ماهگی تا یک سالگی به ترتیب به 5 و 6 میلی گرم نیاسین در روز نیازمند هستند.

حداکثر نیاز به نیاسین در پسرهای سنین 15 تا 18 سال به میزان 20 میلی گرم در روز می باشد. این میزان در سنین 19 تا 50 سالگی به 19 میلی گرم در روز کاهش می یابد.

خانمها در سنین 11 تا 50 سالگی به 15 میلی گرم نیاسین نیازمندند. و این میزان طبیعتا در خانمهای باردار و شیرده بالا می رود.

*منابع ویتامین B3*:
گوشت قرمز، ماهی و مرغ منابع اصلی نیاسین هستند. مقداری نیز در سبزیها وجود دارد. نیاسین موجود در دانه های باسبوس و کامل به صورت باند شده می باشد که سبب می گردد بیشتر آن (تا 70 درصد) از نظر بیولوژیکی (زیستی) غیر قابل دسترس گردد. اما همان گونه که ذکر شد در محیط قلیایی از حالت باند شده خارج می شود. مکزیکیها غذایی به نام تورتیلا دارند که از خواباندن ذرت در آب آهک تهیه می شود، لذا هرگز به کمبود ویتامین 3B مبتلا نمی شوند.

تحقیقات اولیه در مورد محتوای نیاسین مواد غذایی نشان داد که شیر منبع خوبی از نیاسین نمی باشد. اما شیر ماده غذایی مؤثری در رژیم غذایی افرادی بود که نیاسین کافی دریافت نمی کردند. شیر منبع عالی ماده مغذی تریپتوفان است.

بیرون ریختن آبی که برای پختن ماده غذایی مصرف شده است، باعث هدر رفتن ویتامین 3 Bهمانند سایر ویتامینهای گروه B می گردد. حدود 15 تا 25 درصد اسیدنیکوتینیک در رژیم غذایی روزانه از این طریق هدر می رود. جدا شدن پوسته غلات هنگام آسیاب کردن و تهیه آرد از مراحلی است که باعث کاهش این ویتامین می گردد. ولی از آنجایی که این ویتامین در اکثر مواد غذایی وجود دارد اگر غذا به مقدار کافی مصرف گردد، معمولاً شخص با کمبود آن مواجه نخواهد شد.